Çift Terapisi
Çift terapisinde temel amaç çiftlerin kendileri ve birbirleri hakkında daha derin bir anlayış kazanmalarını sağlamak ve ilişkilerinde hedefledikleri değişikliklere yardımcı olmaktır.
Çift terapisi; çiftler arasında yaşanan sorun ve sıkıntılı süreçlerin ele alınarak çatışmaların çözülebilmesi ve çiftlerin sağlıklı yönde değişiminin ve gelişiminin sağlanmasını amaçlar. İlişkileri düzenlenen çiftlerin mutlu ve sorunsuz bir hayat sürerken çevreleriyle olan ilişkilerinde de pozitif değişimler söz konusu olur. Bireyler, sıkıntılı ve zor olan döngülerinden kurtulabilmek için tüm sistemde meydana gelebilecek bir değişime ihtiyaç duymaktadırlar. Terapist, çiftlerin birbirlerine yardım edebilmeleri için yapıcı yollar bulmasına yardım eder. Terapiye katılan çiftler, birbirleri hakkında daha fazla şey öğrenmektedirler. Bireylerin birbirleri ile kurdukları yakın ilişkiler desteklenmektedir. Problemlerle baş etme becerilerinin edinilmesi ile birlikte, sadece o anda yaşanan durumlara çözüm üretilmesi değil, sonrasında da yaşanabilecek bazı zor durumlarla baş edilebilesi sağlanabilmektedir.
Partnerler farklı sorunlardan şikayetçi olabilmektedir. Çift terapisinde tek tek bireylerin şikayetlerine odaklanmaktan çok, çift sistemindeki hangi etkenlerin bu şikayetlere neden olabileceğine bakılır. Çiftleri etkileyen pek çok etken söz konusudur. Her çiftin; gizli, sözel olmayan, ama alttan alta işleyen kuralları, birbirlerinden farklı beklentileri ve duygusal bir atmosferi vardır. Çiftlerin bireyselleşme veya iç içelik düzeyleri, esneklik veya katılık dereceleri, rollerin net olup olmaması gibi özellikler; çiftler arası ilişkinin sağlıklı veya sağlıksız işleyişini özellikle etkileyebilmektedir.
Çift ilişkisinde bireylerin fizyolojik ihtiyaçları kadar psikolojik ihtiyaçları da karşılanmaktadır. Çift ilişki kalıplarında problemler yaşandığında çiftler bu temel ihtiyaçları karşılayamamaya başlar. Bu durumda çiftlerde çok çeşitli semptom ve sorunlar oluşmaya başlar. Çiftler toplumsal, kişisel ya da çok çeşitli etkenler nedeniyle işlevsellik açısından ikiye ayrılır. Sağlıklı işlev gösteren çiftler, sağlıksız işlev gösteren çiftler.
Sağlıklı işlev gösteren çiftlerin özellikleri ve bireylere etkileri şu şekildedir;
- Çiftler birbirlerinin duygularını paylaşır ve anlar.
- Birbirlerinin farklılıklarını kabullenirler.
- Birbirlerine ilgi ve sevgi hisseder.
- Birbirleriyle gerektiğinde iş birliği yaparlar.
- Problem çözme becerileri gelişmiştir.
- Mizah duygusu gelişmiştir.
- Fiziksel ve psikolojik temel ihtiyaçları karşılanır.
- Değerler sistemini oluştururlar.
- Birbirlerinin rahatına saygı gösterirler.
- Birbirlerini takdir ederler.
- Birbirleriyle İletişim kurarlar ve iletişim yoluyla problemlerini çözerler ve anlaşılmış hissederler.
- Birlikte zaman geçirirler.
- Sorunlarla başa çıkma becerileri gelişmiştir.
- Sağlıklı cinsel birliktelik yaşarlar.
Sağlıksız işlev gösteren çiftlerde görülen başlıca özellikler; cinsel problemler, problem çözme becerileri ve sorunlarla başa çıkma becerilerinin azlığı, iki kişi arasında çözülemeyen problemlerin bir üçüncü dahil edilerek çözülmeye çalışılması, rollerin birbirine karışması, eşit ve denk bir ilişki kuramama, çift hayatı ile ilgili yüksek idealler, birbirlerine çok yüksek beklentiler yükleme, çatışma çözme ve çatışmayı yönetme ile ilgili eksiklik, görüş ve beklenti karmaşıklığı, iletişimde birbirlerine karışık mesajlar verme ve hayal kırıklıkları ve karşılanmamış beklentilerdir. Çiftlerde bu tür işlevsel ve yapısal problemler olduğunda bu durum kaçınılmaz olarak ruhsal sağlıkla ilgili psikolojik rahatsızlıkları da beraberinde getirmektedir. Var olan ve çözülmesi gerekli bir problem görmezden gelindiğinde ve çözülemeden bir yerlere atıldığında kişiler semptom oluşturarak bu problemlerin verdiği ağırlığı azaltmaya çalışmaktadır. Problemlerden kaçmanın bedelleri çift bireyleri tarafından ağır bir şekilde yaşanabilmektedir.
Çift terapisinde var olan sorun üzerinden çalışılır. Çift danışmanlığı/terapisi; sistemin tamamı üzerinden bir değerlendirme yapma ve her iki tarafın da ortak çözüme dahil edildiği bir çerçeveyle bakma şansı oluşturduğu için, çift danışmanlığında sorunlar bireysel terapiye/danışmanlığa oranla daha kısa sürelerde çözülebilmektedir.
Aileye yeni bir katılımın olacağı hamilelik süreçlerine dair de çift danışmanlığı verilir. Bu hizmet çeşitli temalar etrafında belirlenebilir: Hamilelik sürecindeki kişileri anne ve babalığa hazırlamak, hamilelik sonrası çift içinde değişecek olan dinamikler ve rollere dair farkındalık kazandırmak, doğumu takip eden ilk zamanlarda çift içi dengelerin oturmasına yardımcı olmak vb.
Başvuru Nedenleri
- Çift ortamında yaşanan huzursuzluk ve gerilimler
- Zorlayıcı ve ağır yaşam olayları, kayıp, hastalık, ölüm, iflas vb.
- Çiftler arası anlaşmazlıklar
- Çiftlerden birinin sağlık sorunu ya da bir yakının kaybının ardından ilişki dengesinin bozulması
- Ekonomik kriz
- Çiftler arasında yaşanan rol karmaşaları ve hiyerarşik yapının bozulması
- Çiftler arasında kriz yaratan her tür olay
- Çiftlerden birinde ortaya çıkan psikolojik rahatsızlıklar (panik atak, depresyon, alkol-madde kullanımı, davranış bozuklukları, bipolar bozukluk, şizofreni, yeme bozuklukları vb)
